نکات کلیدی قبل از خرید انواع سنگ های ساختمانی
ساختار سنگ
در زمان اکتشاف هر معدن ، نمونه هایی از آن به آزمایشگاه های تخصصی برده می شود و با انجام تست های مختلف ، مشخصه های سنگ ، کانی های تشکیل دهنده و … مورد بررسی قرارمی گیرد . بعد از آن بشرط تطبیق با استانداردهای سنگ ساختمانی ؛ وارد فاز بهره برداری ، فرآوری و عرضه قرار می گیرد .دانستن این موارد دانش کافی از زمین شناسی و شناخت کامل سنگ ها را می طلبد که خارج از صبر و حوصله خریداران است . از این رو تنها شناخت نسبی از سنگ ها و مشاوره با افراد متخصص در این زمینه کفایت می کند . اما چیزی که اهمیت دارد این است که شرایط پیدایش و ساختار هر سنگ ، تعیین کننده شکل ظاهری ، نوع کاربری و رفتار سنگ در شرایط مختلف است.
به طور مثال وجود درصد بالای آهک در سنگ های ساختمانی ، موجب سفیدی سنگ اما با جذب آب و لک پذیری بسیار شود . بنابراین از چنین سنگ های نمی توان برای نمای بیرونی شهرهای آلوده ، پربارش و مرطوب استفاده کرد ( مثل لایسمتون ها ) . ضمن آنکه چنین سنگ هایی سست بوده و ساب پذیری آنچنان مطلوبی در مقایسه با سنگ های رسوبی آهکی ( مثل تراورتنها ) ندارند . نمونه دیگر از سنگ های ساختمانی که درصدی آهک ( در هرسنگ متفاوت است ) در آن ها وجود دارد ، مرمریتها هستند . اما مرمریت ها به دلیل وجود منیزیم در ساختارشان ، سنگ های قوی تر و مستحکم تری هستند که جذب آب بسیار کمتری در مقایسه با لایمستون ها و تراورتن ها دارند . چنین ویژگی های در این سنگ موجب کاربرد فراوان آن برای استفاده در سنگ پله و کف ساختمان ها شده است .یا مثلا وجود زیاد فلدسپات در سنگ موجب ضعف سنگ می شود . زیرا دی اکسید کربن به عنوان حلال پتاسیم ، سدیم و کلسیم عمل کرده و موجب پودر شدن سنگ طی زمان می شود .یا وجود میکا باید به میزان کمتر از ۲ تا ۳ درصد برای سنگ های ساختمانی باشد .وجود سیلیکات به عنوان مواد سیمانی نیز ، موجب استقامت سنگ در برابر هوا می شود .نوع چینش و فشردگی( تراکم) ذرات سنگ ، مدت زمان فرآیندتشکیل سنگ ، شرایط زیست محیطی ، همگی از عوامل پایه ای در جنس ، ظاهر و نوع کاربردسنگ به شمار می آیند.
و اما مواد تشکیل دهنده سنگ های باچیاکو و رنگ بندی آن
سنگ های باچیاکو از پودر سنگ های طبیعی، سیمان، رنگ های معدنی، مواد سنگی طبیعی مواد پلیمری تقویت کننده ها و برخی افزودنی های خاص ساخته شده است.
گروه تولیدی سنگ باچیاکو در حال حاضر چهار رنگ از سنگ های تولیدی را ارائه می دهد:
-
سنگ زمینه سفید با رگه های کرم، شکلاتی، کرم – شکلاتی
-
سنگ زمینه کرم با رگه های شکلاتی
-
سنگ زمینه سفید بدون رگه
-
سنگ زمینه سفید مایل به خاکستری بدون رگه
درجه کیفی
از عوامل تاثیرگذار بر ظاهر و دوام سنگ های ساختمانی ، درجه کیفی آن هاست . سنگ های پس از برش توسط کارگران به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که این دسته بندی رابطه مستقیمی با کیفیت ظاهری سنگ و فرآوری آن دارد . در واقع هر سنگی که عاری از هرگونه ناخالصی ، طرح غیرمعمول ، ترک ، سوختگی ، غدد و نقص ظاهری باشد در دسته باکیفیت ترین سنگ های چیده می شود که قیمت بیشتری نسبت به بقیه خواهد داشت.
مثلا در سنگهای چینی روشن مثل چینی نیریز ، هرچه سفیدی زمینه بیشتر باشد، سنگ در سورت بالاتری قرار میگیرد. یا در مرمریتها هرچه رگه های آهکی ، زنجیرهای روی سطح سنگ ، سوختگی ،ترک کمتر باشد ، سنگ مرغوب تری خواهیم داشت . مثلا در مرمریت لاشتر وجود لک های سوخته ، به عنوان عیب در سنگ تلقی می شود که باعث افت قیمت سنگ لاشتر می شود . ( البته چنین سنگ هایی برای فرآوری های دیگری که روی سطح قرار می گیرند بهتر است . مثل تیشه ای کردن )
و یا در تراورتن ها به دلیل بازه رنگی بسیار زیاد ، هرچه دسته های سنگ ، نزدیکی رنگ زمینه بیشتری به هم داشته باشند و عاری از هرگونه فسیل و ناخالصی باشند ، در درجات بالاتر دسته بندی می شوند.
نکته : مواردی که به آن ها اشاره شد تنها نمونه ای از معایب ظاهری سنگ در درجه بندی بود و موارد بسیار دیگری هم می توانند شامل شوند.
طبیعی است که در هر نوع از سنگ ساختمانی ، هرچه سورت انتخابی مرغوب تر باشد ، علاوه بر ظاهر جذاب تر، کیفیت و طول عمر بیشتری هم خواهد داشت . اما همیشه هم الزام به خرید سنگ سوپر و درجه یک نیست . بسته به نیاز ، نوع پروژه ، نوع کاربری و بخشی که قرار به استفاده از سنگ است ، اهمیت این موضوع تغییر می کند.
فرآوری و مواد مصرفی
یک سنگ از مرحله برش توسط ماشین های برش سنگ مختلف گرفته تا رنگ زنی و توری پشت سنگ ، ملزم به گذراندن مراحل مختلفی است تا به محصول مورد استفاده تبدیل شود . هرچقدر کارخانه به تجهیزات بروزتر و بهتری مجهز باشد و نوع موادی که در پروسه فرآوری به کار می برند بهتر باشد ، در کیفیت نهایی محصول تاثیرگذار خواهد بود . مثلا نوع رزین ، توری مصرفی ، رنگ و… از جمله مواردی هستند که اگر از نوع با کیفیت نباشند و یا به درستی بروی سنگ اعمال نشود ، بعد از مدتی که از کارشدن سنگ بگذرد ، تاثیر خود را بروی سنگ آشکار می کند . یا نوع دستگاه برش تاثیربسزایی در میزان پرتی سنگ ، کالیبر شدن ، دقت در ابعاد و گونیای سنگ مواردی از این نظیر خواهد داشت . به همین خاطر ، این که سنگ از کجا تهیه می شود، بسیار اهمیت دارد.
مطالعه تاثیر فرآوری بر قیمت سنگ
آنالیز سنگ (جذب آب ، مقاومت سایشی و … )
همانطور که پیش تر هم گفته شد هر سنگ بعد از اکتشاف مورد آزمایش های مختلفی قرار می گیرد . مقادیر حاصل همان پارامترهای آنالیز سنگ هستند که باید با استانداردهای تعیین شده برای سنگ ساختمان تطابق داشته باشند . از جمله این پارمترها مقاومت سایشی ، مقاومت خمشی ، نرخ جذب آب ، درصد تخلخل ، سختی و…. هستند .هریک از این مقادیر تعیین کننده نوع کاربرد سنگ برای بخش های مختلف هستند.
مثلا برای انتخاب سنگ کف در میان انواع سنگ ساختمانی ، باید به دنبال مستحکم ترین آن که از جذب آب حداقلی هم برخوردار باشد استفاده کرد . همچنین به دلیل رفت و آمد مکرر می بایست مقاومت سایشی بالایی هم داشته باشد . حال اگر قرار باشد برای سرویس بهداشتی به کار رود باید حساسیت بیشتری در جذب آب آن داشت و به دنبال جذب رو به صفر برای چنین قسمتی بود.
اما برای کاربرد دیوار داخل سالن نشیمن ، لابی و مواردی از این نظیر فاکتورهای بالا چندان اهمیتی ندارند و بیشتر از هرچیزی زیبایی سنگ اهمیت دارد .در یک نگاه کلی می توان گفت که آگاهی از آنالیز سنگ ، در انتخاب سنگ بخش موردنظر کمک شایانی خواهد نمود .مثلا در رابطه با جذب آب و لک پذیری بیشترین مقدار متعلق به لایمستون ها و کمترین و حتی در بعضی موارد رو به صفر متعلق به گرانیت هاست .به لحاظ سختی و مقاومت سایشی هم در درجه اول سنگ های گرانیت و پس از آن به کریستال ها ، مرمریت ها و …. می توان اشاره کرد : حال با توجه به اهمیت برخی از این موارد به بررسی مجزا چند نمونه از این آیتم ها می پردازیم.
سختی ومقاومت
سنگ های ساختمان باید به اندازه کافی سخت باشند تا تنش های ایجاد شده بر اثر لرزش را حفظ کنند . بنابرایندر لیست پارامترهای انتخاب سنگ باید به آن توجه شود.
سختی یا نرمی اجزا ، نسبت مواد معدنی سخت و نرم ، شکل و اندازه مواد معدنی ، انسجام ، تخلخل ، تراکم ، مواد سیمانی موجود درسنگ همگی ازمواردی هستند که بر سختی و مقاومت سنگ اثر گذارند و جزء مهم ترین پارامترهای انتخاب سنگ ساختمان به شمارمی آیند . زیرا نقش مستقیمی درنوع کاربرد سنگ دار.
باتوجه به میزان سختی سنگ ، مصرف سنگ هم متمایزمی شود . برای سنگ های ساختمانی ،ضریب سختی نباید کمتراز ۱۴ باشد. این درحالی است که برای جاده سازی ها حداقل مقدارمعین شده ۱۷ می باشد.
به طورمثال برای مصارف ساختمانی ، برای استفاده درکف و یا سنگ پله ، باید ازسنگی با درجه ی سختی بالا استفاده کرد تا دربرابرفشاروسایش دوام بیاورد . اما درمواردی همچون دیوارها که بیشتر جنبه ی تزیینی ساختمان را برعهده دارند ، دیگر نیازی به این همه حساسیت نیست.
و اما مقاومت سنگ های باچیاکو
سنگ های طبیعی به دلیل داشتن خلل و فرج فراوان در برابر سرما و برف مقاومت کمتری دارند چون آب برف و باران و رطوبت به داخل حفره های سنگ نفوذ کرده و در سرما و یخبندان باعث پوسته شدن سطح سنگ و یا ترک خوردگی می شود در حالی که سطح سنگ باچیاکو هیچ خلل و فرجی ندارد و به دلیل ضریب انبساطی پایینی که دارد مقاومت بالایی در برابر سرما و یخبندان از خود نشان می دهد.
تخلخل وجذب آب
یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب انواع سنگ ساختمان ، تخلخل است . تمامی سنگ ها منافذی دارند که موجب جذب آب خواهند شد . با توجه به نوع سنگ مقداراین خلل و فرج ها متفاوت است . مثلا در سنگ های متراکم این مقداربسیارناچیزاست . مثل گرانیت ، کریستال چینی و … اما درسنگ هایی مثل تراورتن این مقدارچندین برابراست .البته این حفرات سنگ به شرطی که بتواند ازنفوذ آب به داخل سنگ جلوگیری کند ، خود می تواند یک امتیاز برای سنگ به شمارآید .چرا که همین تخلخل های موجود درسنگ ، اول ازهمه موجب سبک وزن شدن سنگ می شوند و وزن سازه را تا حد زیادی کاهش می دهند .ازطرفی چسبندگی بسیاربالا با ملات وسیمان خواهند داشت . ازاین روگزینهای مناسب برای استفاده در ارتفاعات هستند و دیگر نگران رها شدن و سقوط سنگ نخواهیم بود.
حال چگونه از نفوذ آب پیشگیری میکنند ؟
در کارخانه های سنگبری به کمک ماستیک هایی شبیه به رنگ زمینه ی سنگ ، حفرات سنگ را پر میکنند . بعد ازآن با استفاده ازمواد رزین واپوکسی ، UV سطح سنگ راپوشانده و به این ترتیب سنگ را دربرابرنفوذ آب مقاوم کرده وازرنگ پریدگی آن جلوگیری می کنند . همچنین باعث براقیت بیشترسطح می شوند.
و اما میزان نفوذ آب و رطوبت سنگ های باچیاکو
سنگ باچیاکو با جذب آب سطحی حدود کمتر از یک درصد و جذب آب پشت سنگ حدود 10 درصد است که این امر سبب جذب رطوبت از پشت سنگ و تبخیر آن از سطح سنگ شده و باعث قابلیت تنفس در ساختمان می شود.
مقاومت در برابر حرارت و نور خورشید
همانطورکه می دانید انبساط وانقباظ زیاد درسنگ براثرگرم و سرد شدن ، عامل مهمی در خرد شدن و ازبین رفتن سنگ می شود . منظور از مقاومت دربرابر حرارت این است که اگر دما بسیار بالا رفت ، سنگ انبساط بسیار کمی داشته باشد . سنگ های ماسه ای دراین مورد بهترازدیگرسنگ ها عمل کرده اند . همینطورسنگ هایی مثل تراورتن در برابر آتش مقاومند و حتی به عنوان عایق عمل می کنند.
و اما مقاومت سنگ های باچیاکو در برابر حرارت و نور خورشید
سنگ باچیاکو نوعی بتن فرآوری شده با تکنولوژی بالاست و رفتارهای بسیار شبیه به بتن در برابر حرارت از خود نشان می دهد و مانند سپر عمل کرده و انتقال حرارت در آن بسیار آهسته صورت میگیرد و همین امر باعث شده است در شهرهایی که اختلاف دمای شب و روز زیاد است مثل سنگ طبیعی دچار ترک نشود و به دلیل گرما و انبساط زیاد مانند سنگ های طبیعی از نما جدا نشود و ترک نخورد. سنگ باچیاکو ضریب انبساطی بسیار نزدیک به دوغابی که پشت سنگ ریخته می شود دارد که همین امر سبب می شود در دمای بالا از نمای ساختمان جدا نشده و دچار ترک خوردگی نشود ولی سنگ های طبیعی به دلیل ضریب انبساطی بالا و تفاوت زیاد با ملات پشت سنگ در برابر سرما و گرما دچار انبساط و انقباض بیشتری نسبت به سنگ باچیاکو شده و این امر باعث ترک خوردگی سنگ طبیعی می شود.
نوع کاربری ساختمان و بخش مورد استفاده
انواع سنگ ساختمان برای کاربردهای مختلفی هستند . این به کارگرفتن می تواند برای بخش داخلی ساختمان باشد و یا در محوطه سازی و نمای بیرونی به کار رود . مثلا بنابر نوع استفاده و قسمتی که قرار به استفاده از سنگ است ، طبیعتا نوع سنگ هم متفاوت است . مثلا ستگی که در محوطه یا نمای بیرون به کار می رود با سنگی که برای بخش هایداخلی به کار می رود فرق می کند . چرا که باید تحمل شرایط جوی را هم ( اعم از نور آفتاب ، بارندگی های ، آلاینده ها ، اختلاف دما ، سرما ، گرما و … ) داشته باشد . علاوه بر این ها اگر برای کف و پله های بیرونی به کار رود که باید نسبت به ضربه ، وزن و سایش مقاومت بسیار بالاتری هم داشته باشد .
حال اگر بنا به استفاده از آن برای دیوار داخل ساختمان همچون دیوار لابی ، اتاق نسیمن ، تی وی روم و مواردی از این نظیر باشد ، زیبایی از مهم ترین فاکتورهای انتخاب خواهد بود . اما اگر بنا به استفاده از همین سنگ برای قسمت مرطوب و درتماس با آب باشد ، می بایست جذب آب و لک پذیری حداقلی و رو به صفر داشته باشد ( مثل سنگ های چینی یا گرانیت) . یا مثلا سنگی که برای کانتر انتخاب می شود ، علاوه بر دوام بسیار دربرابر خش پذیری ، باید نسبت به حرارت ، مواد شوینده و اسیدی ولک شدن هم مقاوم باشد . حال اگر بنا به کاربرد سنگ برای درپوش دیوارهای محوطه و جانپناه باشد ، چی ؟ طبیعتا سورت های ضعیف سنگ های تراورتن گزینه ای مقرون بصرفه خواهند بود.
مساله مهم دیگر نوع کاربری پروژه است . مثلا برای سنگ پله مابین طبقات یک ساختمان مسکونی چندطبقه ،می توان از مرمریت استفاده کرد اما اگر همین ساختمان کاربری عمومی تری داشته باشد ( مثلا متعلق به یک موسسه باشد ) دیگر کاربرد مرمریت چندان مناسب نخواهد بود . مگر آنکه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار باشد . که باز هم گزینه اول پیشنهادی سنگ هایی همچون گرانیت و کریستال چینی ها هستند.
و اما کاربرد سنگ های باچیاکو
سنگ های باچیاکو قابلیت استفاده در نمای ساختمان، بغل پله، پارکینگ، پله، زیرپله، صراحی و صفحه صراحی را دارد.
اقلیم منطقه عاملی اساسی در انتخاب انواع سنگ ساختمانی
آنچه در دوام و طول عمر سنگ تاثیر زیادی دارد توجه به تناسب سنگ انتخابی با شرایط منطقه ای است . این موضوع بالاخص برای سنگ نما و محوطه اهمیت دارد . مثلا سنگ نمایی که در یک منطقه سردسیر و یخبندان به کار می رود باید تحمل بالایی داشته باشد تا دچار ترک و شکستن نشود . یا سنگی که برای یک منطقه پربارش است نباید از سنگ های آهکی برای استفاده کرد چرا که جاذب شدید رطوبت هستند.
برای مناطقی که امکان طوفان شب و سایش سنگ وجود دارد ، سنگ مصرفی می بایست مقاوم در برابر سایش باشد . یا برای یک منطقه صنعتی که درصد آلاینده ها زیاد است ، سنگ هایی با نرخ جذب آب حدقل و لک پذیری بسیار کم مناسبند . در چنین مناطقی به دلیل ترکیب باران با مواد آلاینده ، باران های اسیدی بوجود می آید که اگر سنگ نسبت به مواد اسیدی هم مقاوم نباشد ، بعد از گذشت چندسال از بین می رود
در مناطقی که هم میزان تابش نور آفتاب زیاد است ، سنگ با سرعت بالایی دچار رنگ پریدگی می شود . برای چنین آب و هوایی باید از سنگ های روشن و متمایل به سفید ( برای دفع گرما و صرفه جویی انرژی )استفاده کرد و از انتخاب سنگ مرمریت برای این منظور باید پیشگیری کرد.
البته در رابطه با سنگ های مرمریت همیشه گفته ایم که تحت هیچ شرایطی در فضای باز و محیط بیرونی استفاده نشوند . چرا که نه در برابر رنگ پریدگی مقاومند و نه در برابر گرم وسرد شدن و بارندگی ها.
حال که صحبت از کاربرد مرمریت ها در محوطه شد باید اشاره به چندنمونه از استثنا های آن داشته باشیم . مثلا از سنگ تیشه ای لاشتر و سنگ تیشه ای گندمک برای کاربردهای مختلف ( سنگ پله ، کفپوش محوطه ، نما ، رمپ ) استفاده می شود . حال اگر منطقه مورد نظر با یخ بندی شدید مواجه باشد استفاده از کریستال و گرانیت پیشنهاد می شود.
بدون شرح